Week 10

We hebben allebei we een sterk gevoel van thuiskomen toen we weer in Sumvé aankwamen. Het is in deze 2-3 maanden toch echt je eigen plekje geworden en het is fijn om er terug te komen. Ik moet zeggen dat ik ook wel heel zin krijg om te reizen, maar hier gaan we het ook wel een beetje missen. Er is hier altijd vanalles te zien, bijvoorbeeld toen we op onze chips maji (omelet met friet) zaten te wachten zie je al vanalles voorbij komen: mensen met dikke winterjassen met bontkragen terwijl het 30 graden is, heel veel mensen hebben ook een gebreide muts op(babys en volwassenen), tegen over ons was een oude fietsenmaker fietsen aan het maken, de meest bijzondere kleren en kleur combinaties komen voorbij (dat ga ik ook missen de vrolijke aanblik van het straat beeld met alle kleuren kitenge en ook alles op elkaar), vrouwen in nette kleren achter op een pikipiki of fiets, een opaatje met sneakers, een klein jongetje op een veel te grote fiets en vrouwen met alles wat je maar kan bedenken op het hoofd. Ik heb het ook wel eens geprobeerd met 6 waterflessen, dat is nog een hele opgave waar je goed ontwikkelde nekspieren voor moet hebben.

Deze week hebben we in het ziekenhuis ode vrouwen afdeling gedaan. Er lagen weer andere problemen dan ervoor dus dat wel wel leuk en dinsdag hebben we de halve afdeling ontslagen we liepen we als een gesmeerd team, alleen de verpleegkundigen daar in tegen. Ik ben wel weer blij als we in Nederland zijn met goede verpleegkundigen. Per afdeling heb je een hoofdnurse die heel goed is en goed Engels spreekt maar aan de rest heb je niets. Er lopen ook heel veel studenten rond eerst dacht ik ah dat is fijn want die kunnen mooi helpen, maar ze zijn niet erg behulpzaam en weten weinig. Daarbij spreken niet goed Engels. Als ik vraag om iets te vertalen dan kan ik soms uit het Swahili opmaken dat ze heel iets anders vertellen. Maar dit laat je alleen nog maar beseffen hoe goed wij het hebben in Nederland.

De rest van de week zijn we niet op de afdeling te vinden. Woensdag zijn we weer mee geweest op outreach. Mama Jenga(de vrouw die het allemaal voor ons regelt) zei dat we beter nog een keer mee konden naar een ander dorp omdat het waar het veel drukker zou zijn. Dat was inderdaad zo, eerst werden de vrouwen voorgelicht over birth controle en daarna weer wegen en meten. Pfoe wat een kinderen, we hebben heel wat kinderen gepest met een spuitje. We zorgen we wel voor dat ze voor altijd een hekel aan mzungu (blanke) krijgen haha. Eerst allemaal leuk, beetje met de kinderen lachen en dan moeten we er volgens een spuit in zetten. Die gezichten van de kinderen spreken dan ook boekdelen. De ene begint hard te huilen, de andere kijkt heel verontwaardigd, sommige verschieten helemaal en een enkeling laat het allemaal over zich heen komen en laat geen traan.

S Avonds hebben we weer een nieuwe cake uitgeprobeerd, deze keer een stoomcake. Die moet ook echt in een pan worden gebakken. Alleen in plaats van dat je de cake in een pan doet pak je een vergiet, daar leg je een theedoek in en daar het beslag op(met relatief veel ei en geen boter) en binnen 25 minuten hadden we een cake! Weer een nieuw recept, we hebben onderhand al best wat recepten gemaakt of bedacht. Ik ga ze hieronder opsommen, misschien niet heel interessant maar dan kan ik ze laten nog makkelijk terug zoeken:)
Avond eten of lunch
• Koolsalade, evt met tonijn
• Guacamole en tonijnsalade
• Chapati
○ Met tonijn groente vulling
○ Met komkommer tomaat yogurt knoflooksaus vulling
○ Soort quesedillas met kaas tomaat en groente
• Koude rijstsalade met watermeloen, komkommer, feta, balsamico azijn, honing.
• Rijstsalade met tonijn en groente
• Rijst met groenten en saus van soya saus en evt met beetje rode saus
• Pasta met saus van avocado knoflook en geraspte kaas met stukjes salami en groenten.
• Bechamelsaus met paste groente en salami
• Garnalen gemarineerd in soyasaus knoflook pepertje bruine suiker en gember
• Zoeteaardappelstampot met feta zongedroogde tomaatjes, soort van andijvie
• Koude aardappelsalade met avocado, komkommet en tomaat en evt tonijn

Zoet
• Brownies
• Cake, evt met kaneel of karamel saus
• Carrotcake
• Stoomcake
• Marskaramel koekjes

Zoals je ziet hebben we helemaal niet te klagen en eten we heel goed haha. Maar Michelle en ik zijn allebei van het lekkere eten en vinden koken leuk dus tja dan krijg je dit.

Donderdags zijn we naar een traditionele healer geweest. We krijgen in het ziekenhuis veel te maken met patiënten die eerst naar een traditionele healer zijn geweest en dan vervolgens veel te laat bij ons komen. Dus ik was heel benieuwd hoe het daar eraan toe zou gaan en hoe ze patiënten behandelen. Na eerst een autorit over een hobbelige zandweg langs aller dorpjes en mooie natuur kwamen we aan bij de traditionele healer. Dit was een traditionele healer die gespecialiseerd was in mental health. Michelle en ik wisten eigenlijk niet dat ze die ook hadden. Maar blijkbaar heb je general traditional healers en mental traditional healers. Eerst konden we hem allerlei vragen stellen. Hij had dit overgenomen van zijn vader die drie jaar geleden gestorven was en hij was gedurende 15 jaar door zijn vader opgeleid. Ze hebben geen medische achtergrond of opleiding. Hun opleiding wordt gedaan door een familielid die in het vak zit. Wel worden er tegenwoordig een soort cursussen georganiseerd waar ze aan deel moeten nemen. Die zijn er vooral opgericht wanneer ze iemand moeten doorsturen naar het ziekenhuis. Zo leren ze bijvoorbeeld de symptomen van malaria anemie en hiv. In deze omgeving zijn de mensen heel erg gericht op de traditionele healers. Ze gaan vaak eerst maar de traditionele healer en daarna eventueel naar het ziekenhuis. Wat deze man vertelde is dat hij vooral mensen behandeld die in het ziekenhuis niet behandeld kunnen worden. Hij heeft geen namen voor ziektebeelden maar jij behandelend symptomen. Zijn voorbeelden waren bijvoorbeeld geagiteerd, agressief enn ongelukkig. Zijn behandeldelingen be uit medicijnen en met de mensen praten. De medicijnen zijn gemaakt van planten en bomen en dan de takken, bladeren en wortels. Veel maakt hij zelf, dan gaat hij zelf op stap om de benodigde planten te halen, maar sommige zijn niet in de omgeving dus die moet hij dan kopen. Hij gaat blijkbaar ook wel eens maar de markt in Sumvé. Daar hebben we inderdaad wel kraampjes gezien met allerlei poeders. Dat is ook de vorm van de medicatie, poeder. Van die poeder kan je bijvoorbeeld thee maken of juist door koud water mengen. Hij kan mensen thuis behandelen en dat ze om de zoveel tijd langs komen of hij kan patiënten opnemen als het niet mogelijk is dat patiënten thuis blijven. We hadden ook de vraag of er veel agressie is bij de patiënten en dat is inderdaad het geval. Agressie is een van de meest voorkomende klachten. Als dit het geval is heeft hij medicijnen die iemand sederen maar hij zegt die liever niet de gebruiken omdat je daarmee de problemen allemaal wegdrukt en niet oplost. Wat hij gebruik bij onhandelbaar gedrag zijn ringen. Het zijn ijzeren ringen die om handen en polsen kunnen en die je vervolgens aan elkaar kunt maken. Onze volgende vraag was dan hoe geef je die mensen medicatie want ze zullen vast ook wel eens weigeren. Als dat gebeurt dan wordt de medicatie door het drinken of eten gemengd zonder dat de patiënt dat weet.
Wij vroegen ons ook af wat hij dacht wat de oorzaak was van de mentale aandoeningen. Je hoort hier in de omgeving ook veel dat traditionele healers zeggen dat patiënten bewitched zijn als ze vreemd gedrag vertonen. Dat dacht deze traditionele healer niet, hij geloofde dat het kwam door de omstandigheden in het leven. Hij vertelde ook dat hij bijna altijd de mensen wel kon helpen en dat ze tussen de 3 en 6 maanden genezen waren. Het was een uitzondering als hij ze niet kon helpen.
Daarna had hij ook een aantal vragen voor ons, die waren er met name opgericht hoe het in Nederland geregeld was en of er ook traditionele healers waren. Door deze vragen ging ik zelf er ook overna denken hoe dat in Nederland zit, maar wij hebben eigenlijk ook veel soorten van traditionele healers, de alternatieve geneeskunde. Alleen dat is voor zover ik kan beoordelen vaak niet de eerste stap maar eerder als de reguliere geneeskunde niet afdoende is. Daarna gingen we de medicatie bekijken. Het waren potten met gekleurd poeder erin, hij liet ook nog zien weer hij die poeders maakte. Het was eigenlijk een soort grote vijzel. In zijn tuin lag een steen me een beetje een kuil erin en hij gebruikte een andere steen om alles te pletten
Tijdens dat we daar waren waren er twee patiënten gekomen. Een daarvan had zelfs nog ringen om zijn benen, hij had ze ook om zijn armen gehad want je zag nog helende wonden bij zijn polsen.
Nadat we alles gezien hadden nodigde hij ons nog uit om te komen eten. Pfoe hoe dat was klaar gemaakt.. Het was rijst met kip en geit, maar de eerste hap die ik in m'n mond stak kreeg ik echt niet weg. Rechts van me zag ik Mitch al een poging doen om met de lepel te eten maar dat ging al helemaal niet. Om me heen at iedereen ook het vlees met z'n handen, maar dan alsnog. Ik heb dat stuk vlees met handen proberen kleiner te krijgen tussen mijn tanden, maar het was echt niet te doen haha. Ik durfde het alleen ook niet in een keer door te slikken want daar was het te groot voor. Ik heb het uiteindelijk maar een beetje onder m'n kippenbotjes gelegd. De andere stukken waren iets beter te doen maar dan beet je ook ineens op iets hards, klein stukjes bot ofzo. En de kip was bij mij een bot met een velletje eromheen met nog haar eraan... Al met al geen succes. Maar wel lief dat we uitgenodigd waren haha. Daarna moesten we snel opschieten want we wilde optijd in Mwanza zijn omdat we nog voor morgen een busticket wilde kopen. Alleen de dalladalla gaat s middags nooit zo vaak. Ze wachten altijd tot hij bijna vol zit en dan kan zo twee uur duren. Gelukkig hadden we geluk en binnen een half uur vertrok hij! We hadden taxi William gebeld om te vragen om ons te komen halen zodat we daarna direct door konden maar het busstation waar we bustickets voor de volgende dag konden kopen. Alleen aangekomen in Mwanza stond William er niet en na een paar keer bellen konden we hem eindelijk bereiken, hij stond op het vliegveld... Toen zijn we maar opzoek gegaan naar een andere taxi alleen het was een geluk bij een ongeluk want wat bleek we konden hier op dit busstation ook gewoon een busticket kopen. Het wordt wel een vroegertje morgen, om half 5 moeten we op het busstation zijn. Op de terugweg kwamen we langs het bakkertje en we willen al heel lang taart proberen dus hebben we nog maar een stuk taart gehaalt en wijn in de supermarkt. Daarna heerlijk in bed wijn uit de fles gedronken met taart wat wil een mens nog meer.