Week 4: Sumvé

27 december 2017 - Sumve, Tanzania

Week 4

Nou het was maar een week van twee dagen in het ziekenhuis, maar zo voelt het absoluut niet. Het waren heftige dagen en heel fijn dat papa en Nienke er waren!

Het is heel erg leuk om alles aan papa en Nienke te laten zien! Het is zoveel leuker dan in het echt. Wat het ook leuker maakt is dat ze natuurlijk allebei verpleegkundigen zijn en dat Nienke een paar jaar geleden nog stage heeft gelopen in Malawi. We hadden vorige week al gevraagd of ze gewoon met ons mee mochten lopen en dat was geen probleem. Je ziet dat iedereen het hier echt leuk vindt dat ze verpleegkundigen zijn. Dus s ochtends mee naar de overdracht. Nu merken we wel dat wij het Engelse accent veel beter zijn gaan verstaan. Papa en Nienke verstonden namelijk echt maar een beetje van de overdracht. Dat hadden wij in het begin ook, maar kunnen nu het meeste wel volgen.

Daarna begon onze normale dag. Ontbijten (oe we hadden een heel goed idee van Suus en iet gekregen. Zij aten namelijk s ochtends geprakte advocado en banaan met cacao. Heerlijk!) En daarna op naar de wodi wa watoto (kinderafdeling). Papa en Nienke maken ook wat foto's van het ziekenhuis en van ons. Het is leuk om zo ook wat beelden en herinneringen te hebben :) Na de kinderen door naar de mannen afdeling. Daar was dr. Geofrey al begonnen met de ronde en papa en Nienke vielen direct met hun neus in de boter er lag namelijk een enorm scrotum en penis die vandaag nog een suprapubische katheter moest krijgen omdat hij niet kon plassen (een slangetje in de blaas via de buikwand). Maar eerst werden Mitch en ik gevraagd of we niet even een spalk konden aanleggen. Er was namelijk een kindje die we net hadden gezien met een onderarmsbreuk. Nou dat dachten we niet, dat hebben we namelijk nog nooit gedaan en misschien ooit een keer gezien. Maar wij zouden dit wel kunnen ‘het is namelijk heel makkelijk’. We hebben voet bij stuk gehouden en zijn iemand anders gaan zoeken die het kon doen. Wat is gelukt, we konden wel mee kijken. Daarna werd de man binnen gebracht met het scrotum. Pfoe dit is voor Michelle en mij ook de eerste 'operatie' die we zien. Nou nu weet ik het nog zekerder, hier hoef ik niet behandeld te worden. Steriliteit en verdoving is niet nummer 1 prioriteit. Het was ook wel leuk dat Nienke dit al een keer eerder had gezien tijdens haar urologie stage dus die kon ons mooi te verschillen vertellen tussen Nederland en hier. Daarna even snel naar huis om te lunchen want het was heel laat.

Na de lunch gingen Mitch, papa en ik nog terug om alle resultaten op te halen en nog even de kinderdossiers te bespreken. Op de kinderafdeling aan gekomen zagen we dat er een kindje was opgenomen met flaked dermatitis (huidafwijking die bij ondervoeding voorkomt) en kwashiorkor ondervoeding (ondervoeding waar je vocht bij vast houdt en huidafwijkingen bij kan krijgen, een soort ontvelling). We zijn er maar even naar gaan kijken, want we weten dat is best ernstig kan zijn. Nou dat was het ook... Toen we aankwamen bij het kindje hadden we direct al allebei het idee, dit gaat niet goed. We hadden direct maar geappt of we supervisie konden krijgen. Daarna alles nagegaan en het kindje nagekeken en toen werd het er niet beter op. We hadden er echt geen goed gevoel over, ik had het idee dat het zo zou kunnen overlijden. Ook was er bij opname niet echt goed naar het kindje gekeken. Zo was er  bijvoorbeeld in eerste instantie geen glucose geprikt, dit bleek ook 1.4 te zijn. Dus we hoopte dat dat een reden was van de apathie van het kindje. Daarbij was het ook 33 graden, dus een extra doek en gevraagd of de moeder er naast wilde gaan liggen. Het leek even iets beter te gaan na correctie van de glucose en na iets opwarming. Maar dit was van korte duur.. We hadden ook nog steeds geen supervisie. Geofrey wilde niet komen, want hij zei dat hij toch niets kon doen. Toen de andere dokter gebeld, dokter Abdallah, die zou er aan komen maar was nog even druk bezig. Dat was echt heel naar, want je weet wel ongeveer wat je moet maar zo'n casus wil je echt niet in je eentje doen zonder supervisie.

Toen riep Michelle me er ineens bij, terwijl we erbij stonden hield het kindje op met ademen. Toen zijn we gaan reanimeren, maar het was echt verschrikkelijk. Dit is het naarste wat ik ooit in m'n leven heb gedaan. Ondertussen weer direct gebeld, want we wisten eigenlijk niet of het zin had. Het kindje was echt al zo slecht en je hebt niet meer mogelijkheden om het kindje te redden. Aan de telefoon zei Dr. Geofrey ook dat we moesten stoppen. We hadden allebei nog nooit gereanimeerd en dan is de eerste keer een kindje van 1,5 jaar...

Het voelde zo machteloos, het kindje had het ook niet gered als er supervisie bij was geweest want we hadden echt alles gedaan wat we hier konden. Maar dit is niet een casus die je in je eentje wil doen. Net nadat we waren gestopt met reanimeren kwam dr. Abdallah. Wij waren allebei gebroken en konden onze tranen niet in houden. Maar zo goed mogelijk alles afgemaakt en ons ingehouden en vervolgens snel naar het huisje gegaan. Het was wel heel fijn dat papa en Nienke er nu waren. Dan zit je niet met z'n tweeën. Gisteren hadden we met Kwabi afgesproken om een stukje te gaan lopen zodat papa en Nienke het dorpje ook konden zien. Het was eigenlijk wel lekker om een stukje te gaan lopen, dus met z'n 5e op pad. Eerst zijn we maar een uitzichtpunt en daarna het dorpje door. Niet echt het 'centrum' maar meer alles erom heen. Langs wat huisjes en veldjes. Het was wel een lekkere wandeling. Op het laatste kwamen we nog langs een school waar papa al direct aan de praat kwam met een leraar. Michelle, Nienke en ik vermaakte ons wel met de kindjes.

Weet thuis stond het eten klaar. Toch wel lekker een mama die kookt! Vis met pilau en groente. Na het eten hebben Nienke en ik nog een spelletjes gedaan tussen de kuikens. Nienke is ook al helemaal verliefd op de kuikens. Maar ze zijn ook heel gezellig!  Daarna was het al bedtijd. We waren ook allemaal wel moe. Met name geestelijk helemaal op dus lekker naar bed en hopen dat het morgen een wat minder heftige dag is. Lala salama

In het dorpje bij ons is een nursing school en daar vond papa natuurlijk wel leuk om langs te gaan. Mitch en mij leek het ook wel leuk, dus bij de overdracht hadden we gevraagd of we alleen de kinder afdeling konden doen vanochtend zodat we wat eerder klaar waren en in de middag genoeg tijd hadden. Dat vinden we eerlijk gezegd ook wel fijn na die dag van gisteren. Daarbij zouden we ons dan voor een dag helemaal in de mannen cassusen moeten gaan verdiepen want morgen gaan we al weer weg. Gelukkig was dat goed. Dus ‘s ochtends weer met papa en Nienke aan onze zijde de kinder afdeling. Halverwege de ronde kwam dr. Geofrey langs om te kijken of er al vragen hadden. Hij bracht zelfs nog  heel even gisteren ter sprake

 Ik denk dat hij wel door had dat wij het echt niet leuk vonden hoe het gisteren is gelopen. Ik gebruikte ook echt niet meet de Swahili beleefdheid aan de telefoon. Ik zei alleen maar we zijn nu aan het reanimeren je moet nu komen en wat moeten we verder doen. Die beleefheden konden me op dat moment gestolen worden.

 Daarbij denk ik ook dat hij ook wel wat van dr. Abdallah heeft gehoord en wij stonden daar met tranen om onze ogen, dus die moet dat ook wel gezien hebben.

Toen we klaar waren kwam zelfs Dr. Abdallah nog langs die dus eigenlijk de kinderafdeling helemaal niet doet, maar als Dr. Geofrey er niet is vragen we hem wel om supervisie. We hebben nog even met hem gekletst dat was wel gezellig. Hij gaat ook proberen om te regelen dat een leraar ons over het complex van de nursing school gaat rondleiden. 

S middags eerst een brownie beslag gemaakt en op het vuur gezet. Vanavond komt Bahati namelijk eten. Een van de verpleegkundige op de mannen afdeling. Daarna zijn Michelle, Nienke en ik nog even terug gegaan naar de kinderafdeling. Gelukkig was het nu rustig en waren we zo klaar. We hadden namelijk s ochtends ook al veel besproken. 

Het was helaas niet mogelijk om rond geleid te worden door een leraar, want die had andere verplichtingen. Wel had Dr. Abdallah drie studenten geregeld, dat was ook leuk. Het was alleen vakantie dus veel was gesloten, maar we hebben over het complex gelopen en ze hebben ons verteld over hoe je schoolsysteem hier was opgebouwd.

Voor het eten zijn papa, Nienke en ik de kleren bij mama Mkanza gaan halen. We moesten eerst nog even langs het ziekenhuis om een  blik met melkpoeder af te geven.

In het ziekenhuis is er namelijk eerder een malnutritie project gestart wat vanuit Nederland wordt gesubsidieerd. Om de juiste melk met voedingsstoffen te maken voor de ondervoede kindjes heeft het ziekenhuis melkpoeder, olie, suiker en elektrolyten nodig. De coassistenten moeten ervoor zorgen dat er altijd genoeg aanwezig is en het geld daarvoor krijgen we later weer terug. Het grappige alleen was dat ik mijn rok had aangetrokken, omdat ik dat leuk vond voor mama Mkanza. Toen we naar de kinderafdeling liepen kwamen we langs alle moeder van de kinderen en die vonden het fantastisch dat ik zo'n rok aanhad. Ze zien me normaal gesproken natuurlijk alleen in een dokters jas.

Nou mama Mkanza had alles af en had ook nog twee tassen van de stof van Nienke gemaakt! Het is echt een leuk vrouwtje. Heel arm, ze woont in een klein huisje in het dorp en heeft iets van 5 kinderen waarvan een gehandicapt. Dat zal ook wel de reden zijn dat ze niet veel te besteden heeft. Maar ze maakt echt hele mooie kleren en raffelt ook zeker niet de kantjes ervan af. Zo voert ze bijvoorbeeld de topjes zelfs van binnen. Voor papa had ze een blouse gemaakt, voor mama een rok en voor Nienke dezelfde rok en shirtje als van Michelle en mij. Het stond echt heel leuk bij papa en Nienke! 

Wat ook echt super lief was is dat ze allemaal stofje voor mama heeft bewaard!  Ik had 

namelijk verteld dat mama quilts maakt en had haar wat foto's laten zien. Ze praat heel slecht Engels en ons Swahili is niet zo goed dat we het perfect kunnen uitleggen. Maar ik had in ieder geval geprobeerd uit te leggen dat ik de restjes stof die over waren van mij rok graag terug wilde. Nou dat is gelukt, ze kwam met een hele rol met allemaal verschillende stofjes aanlopen! Echt zo lief van haar.

Daarna snel naar huis om Michelle te helpen koken. We hadden weer zoeteaardappelstampot met andijvie. Het is makkelijk, ze lijken het lekker te vinden en het is Nederlands. We hebben deze keer maar geen voorgerecht gemaakt, maar wel een toetje. Het was heel gezellig. Het is ook wel fijn dat Bahati goed Engels spreekt. Volgens mij viel het eten ook wel in de smaak. Met name het toetje, brownie, was erg geslaagd! Hij was ook wel weer goed gelukt, al was het deze keer een soort brownie mousse geworden. Het blijft lastig op het vuur. Ze je hem op een pan kokend water dan kan je hem uren laten staan zonder gaar te worden. Zet je hem direct op het vuur dan kan hij binnen drie minuten aanbranden. Dus er proberen hem steeds heel kort op het vuur te zetten om gaar te laten worden. Maar het is allemaal de moeite waard, want het is wel heel lekker! Daarna onze spullen gepakt, want morgen safari!!

Foto’s

5 Reacties

  1. ANN:
    11 januari 2018
    Veerle wat ben je een kanjer!!! wat hebben jullie de casus van het zieke kindje goed opgepakt. Ik had het verhaal al van Peter en Nienke gehoord. Maar nu ik het van jou lees komt het nog veel dieper binnen. Fijn dat je het heb kunnen delen.
    Heel veel liefs Ann
  2. Suvana:
    11 januari 2018
    Oh Veerle, super intens. Fijn dat PEter en Nien er waren. Ik begrijp je verlangen naar supervisie...en de verslagenheid. En daarnaast ook veel genieten. Grote knuffels✨🤗✨
  3. Peter:
    13 januari 2018
    Zo veer, alles komt weer biven. Een gedetailleerd verhaal. Ik heb dit ook al verteld op school om aan te geven hoe rijk we zijn in nederland!
  4. Marianne Gillis:
    14 januari 2018
    Ja, wat een intense levenservaring.. Ben zo blij dat jullie konden praten met Peter en Nienke....enne goed gedaan dames...petje af voor alle inspanningen en het verloop verder heb je toch niet in handen...dikke kus voor beiden
  5. Ad en Loes:
    14 januari 2018
    Geweldig wat jullie allemaal meemaken en fijn dat Peter en Nienke er waren om je nare ervaring te verwerken. Jullie staan er wel vaak alleen voor..We wensen jullie heel veel succes met alle
    "Verrassingen" en andere mentaliteit. We denken aan jou achter een Hollands kopje thee. Sterkte en veel liefs van opa en oma